Praca

Samowystarczalność ekonomiczna – praca pomaga nam zapewnić sobie i swoim rodzinom stabilność finansową. Pozwala nam zarabiać pieniądze, wydawać je na swoje potrzeby oraz inwestować w przyszłość.
Samorealizacja – aktywność zawodowa daje możliwość rozwijania swoich zdolności, umiejętności i talentów. Pomaga nam to wykorzystać nasz potencjał i osiągnąć satysfakcję z wykonywanej pracy.
Uznanie społeczne – często praca wyznacza pozycję społeczną osoby i ma wpływ na to, jak jest postrzegana przez innych. Osiągnięcia zawodowe wpływają na samoocenę i sposób, w jaki jest się traktowanym.
Wpływ na społeczeństwo – praca wszystkich osób przyczynia się do rozwoju gospodarki oraz społeczeństwa. Praca każdego może mieć pozytywny wpływ na innych i sprzyja ogólnemu dobrobytu.

Podstawowe zasady prawne

Aby legalnie pracować w Polsce, nie trzeba rejestrować się w Urzędzie Pracy w Warszawie.
Pracę może znaleźć każdy obywatel Ukrainy, który przekroczył granicę Polski legalnie po 24 lutego 2022 roku. Pracodawca ma obowiązek zgłoszenia faktu zatrudnienia do Urzędu Pracy w ciągu 14 dni.
Zatrudnienie w Polsce jest bezpłatne. Nikt nie ma prawa pobierać opłat za zamieszczenie ofert pracy.
Umowa musi być zawarta najpóźniej dniem rozpoczęcia pracy.
Pracodawca nie ma prawa przetrzymywać dokumentów, np. paszportu.

Poszukiwanie pracy

Wskazówki dla osób poszukujących pracy

Oto kilka wskazówek i kroków, które mogą pomóc w znalezieniu pracy:

Oceń swoje umiejętności i zainteresowania – określ, w jakim obszarze chcesz się rozwijać oraz w jakiej dziedzinie posiadasz umiejętności i wiedzę. Pomoże Ci to zawęzić obszar poszukiwań . Umów się na spotkanie z doradcą zawodowym, takie konsultacje są organizowane przez Fundację Dobry Start, Avsi-Polska i IOM.
Przygotuj swoje CV – napisz wysokiej jakości CV, w którym opiszesz swoje osiągnięcia, umiejętności i wykształcenie. Upewnij się, że Twoje CV jest aktualne i atrakcyjne dla potencjalnych pracodawców. Aby uzyskać w tym pomóc, skontaktuj się z doradcą zawodowym, jak zostało zaznaczone w punkcie 1.
Szukaj ofert w różnych źródłach – szukaj ofert pracy w gazetach, na portalach rekrutacyjnych, np. OLX-work, Pracuj.pl itp., korzystaj z platform internetowych, takich jak Linkedln czy Indeed. Skontaktuj się z agencjami rekrutacyjnymi lub swoją siecią relacji zawodowych, aby uzyskać wsparcie w poszukiwaniu pracy.
Określ dziedzinę, w której chciałbyś/(-aś) pracować, zapoznaj się z listą organizacji, firm, agencji działających w tym obszarze. Bardzo często firmy publikują oferty pracy na swoich stronach internetowych, więc sprawdź strony tych organizacji, aby znaleźć dostępne stanowiska.
Sieć relacji zawodowych – utrzymuj i poszerzaj swoją sieć znajomych oraz kontaktów zawodowych. Uczestnictwo w sieciach społecznościowych, grupach, wydarzeniach zawodowych mogą prowadzić do nawiązania nowych znajomości oraz możliwych ofert zatrudnienia.
Przygotowanie się do rozmowy kwalifikacyjnej – dokładnie przygotuj się do rozmowy kwalifikacyjnej, dowiedz się jak najwięcej o firmie, z którą masz rozmowę, poznaj typowe pytania i przećwicz odpowiedzi. Przygotuj się na zademonstrowanie swoich umiejętności i motywacji.
Nie zapominaj, że poszukiwanie pracy może zająć sporo czasu i wymaga cierpliwości oraz pewności siebie. Jest to proces, który wymaga proaktywności i pilnowania pojawiających się możliwości.

Państwowe służby zatrudnienia

W związku z agresją Rosji na Ukrainę znajdujemy się w szczególnym okresie, w którym konieczne jest wsparcie uchodźców z Ukrainy, którzy opuścili swoje domy z powodu pełnoskalowej inwazji i byli zmuszeni wyjechać za granicę. Zgodnie ze specjalnym rozporządzeniem od dnia 12.03.2022 r., obywatele Ukrainy mają takie same prawa i możliwości jak obywatele Polski, a mianowicie legalny pobyt, zezwolenie na pracę oraz korzystanie z ulg. Jeśli wyjechałeś/(-aś) z Ukrainy i chcesz pracować w Polsce, skontaktuj się z najbliższym Urzędem Pracy, skorzystaj z aplikacji mobilnej ePraca lub zadzwoń na infolinię 19524. Państwowe służby zatrudnienia pomagają obywatelom Ukrainy opuszczającym swój kraj w znalezieniu odpowiedniej pracy w Polsce oraz udzielają informacji na temat innych możliwych form wsparcia. Ubiegać się o taką pomoc mogą wszyscy obywatele Ukrainy, w tym osoby, które nie otrzymały jeszcze numeru PESEL.

Urząd Pracy m.st. Warszawy, w którym mieści się Centrum Obsługi Obywateli Ukrainy, znajduje się przy ul. Marszałkowskiej 77/79. Godziny otwarcia to 8:00-15:00, od poniedziałku do piątku. W urzędzie można zarejestrować się jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. Centrum dysponuje tłumaczami, którzy ułatwiają kontakt między pracownikami urzędu a osobami poszukującymi pracy. W nim znajduje się osiem stanowisk, przy których można wypełnić wstępny wniosek, a rejestracja kończy się rozmową z pracownikiem Centrum. Zarejestrowani obywatele otrzymują oferty pracy pocztą elektroniczną.

Centrum Obsługi Obywateli Ukrainy Urząd Pracy m.st. Warszawy

Dla wygody obywateli Ukrainy, którzy sięgają po pomoc do Urzędu Pracy, uruchomiono profil na Facebook: https://www.facebook.com/UrzadPracyWarszawaUA
Można tam znaleźć aktualne informacje na temat działalności Centrum Obsługi Obywateli Ukrainy oraz ogłoszenia związane z działalnością Urzędu.

Rejestracja w urzędzie pracy

Jak zarejestrować się w Urzędzie Pracy?

Zarejestruj się na jednym z komputerów w sali.
Dokończ rejestrację poprzez wypełnienie kwestionariusza i zgłoś się do pracownika urzędu. Jeśli posiadasz jakiekolwiek dokumenty potwierdzające dodatkowe kwalifikacje (np. dyplom ukończenia studiów, prawo jazdy itp.), najlepiej przynieść je ze sobą.
W ciągu tygodnia drogą elektroniczną dostaniesz od Urzędu Pracy oferty stanowisk, w ciągu dalszym więcej, co kilka dni.
Obowiązuje obecność na spotkaniu, ustalonym za 4 miesiące. Jeśli do tego czasu nie uda się znaleźć pracy, zaoferowane zostanie szkolenie, staż lub zatrudnienie u pracodawcy, któremu będzie zwracana część kosztów zatrudnienia.
W przypadku znalezienia pracy, zmiany miejsca zamieszkania lub adresu korespondencyjnego, należy powiadomić urząd osobiście lub pocztą elektroniczną: rejestracja.ua@up.warszawa.pl w ciągu 7 dni.

Kontakt

Urząd Pracy: rejestracja.ua@up.warszawa.pl

posrednikpracy.ua@up.warszawa.pl

22 391 13 00

Aktywne poszukiwanie pracy

Centralna baza ofert pracy:

oferty.praca.gov.pl

pracawpolsce.gov.pl

Można również korzystać z różnych wyszukiwarek dostępnych w sieci, w tym największych serwisów:

Oferty pracy dla nauczycieli z Ukrainy
Bank Ofert Pracy dla Nauczycieli i Rezerw Kadrowych

Przydatne kontakty i zasoby, dotyczące polskiego rynku pracy oraz praw pracownika:

Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) – na stronie organizacji można znaleźć publicznie dostępne informacje na temat praw pracowniczych w Polsce.

Strona internetowa: pip.gov.pl

Tel.: (+48) 221 113 588, (+48) 893 331 741, (+48) 221 113 529.

Rodzaje umów o pracę

Każdy cudzoziemiec przebywający w Polsce i zamierzający zostać legalnie zatrudniony musi zawrzeć z pracodawcą odpowiednią umowę. Czym jest umowa o pracę w Polsce?

Umową o pracę w Polsce

Umowa o pracę to dokument, który wyznacza relacje pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, określa prawa i obowiązki obu stron, a także warunki współpracy. Co ważne, umowa o pracę zapewnia pracownikom ochronę przed niesprawiedliwym zwolnieniem, gwarancję ubezpieczenia społecznego oraz zapewnia przestrzeganie standardów pracy i odpoczynku. W Polsce istnieje kilka rodzajów umów o pracę, każdy z których ma swoją własną charakterystykę i zalety. Zapoznając się z ich głównymi cechami, będziesz w stanie lepiej zrozumieć swoje prawa i obowiązki jako pracownika w Polsce.

W Polsce nie istnieje wspólny wzór umowy o pracę. Dlatego też, jeśli szukasz przykładu umowy, będzie się ona różnić, lecz istnieją pewne ścisłe wymogi, które musi ona spełniać. Przede wszystkim umową o pracę musi określać strony umowy (tj. pracodawcę i pracobiorcę), rodzaj umowy, datę jej zawarcia, ukończenia, a także warunki wynagrodzenia i pracy. Ponadto każda umowa musi zawierać następne elementy:

rodzaj pracy (stanowisko, obowiązki);
miejsce wykonania pracy;
wysokość wynagrodzenia w zależności od rodzaju pracy (wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna);
data rozpoczęcia pracy (jeśli nie jest zaznaczony, uważa się, że jest to dzień podpisania umowy);
godziny pracy.

Rodzaje umów o pracę w Polsce

Umowа o pracę
Umowa zlecenie
Umowa o dzieło
Umowa B2B
Umowa zlecenie z podmiotem gospodarczym
Umowa o praktyki studenckie i absolwenckie

Wśród wyżej wymienionych umów, są trzy najczęściej wybierane: umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło.

Umowa o pracę (UoP)

Jest najpowszechniejszym rodzajem umowy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą w Polsce, regulowana jest przez Kodeks pracy i zawiera wszystkie gwarancje socjalne i ochronę pracownika. Pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju pod kierownictwem pracodawcy, a przede wszystkim w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym. W przypadku wystąpienia nadgodzin, muszą być one opłacalne według wyższej stawki. Za pracę w nadgodzinach przysługuje dodatek: +100% za pracę w nocy, w niedziele i święta, +50% w inne dni. Obowiązkiem pracodawca jest również rejestrowanie godzin pracy.

Zalety UoP:

jesteś chroniony przez państwo;
standardowy 8-godzinny dzień pracy;
płatny urlop;
ubezpieczenie zdrowotne;
wynagrodzenie musi wynosić co najmniej płacę minimalną;
pracodawca nie ma prawa zwolnić Cię przed końcem umowy;;
odszkodowanie w przypadku zwolnienia.

Umowa zlecenie

Jest to umowa stosowana przy pracach krótkoterminowych, nieregularnych lub jednorazowych. Zleceniobiorca jest zobowiązany do starannego wykonania powierzonej pracy z możliwością wyboru sposobu i miejsca jej wykonania. Nie przewiduje takich samych gwarancji socjalnych jak UoP i jest najpopularniejszą umową podpisywaną przez cudzoziemców, jest regulowana przez Kodeks cywilny i przewiduje prawnie ustaloną minimalną stawkę godzinową. Wynagrodzenie wypłacane jest za sam fakt wykonania powierzonej pracy. Umowa pracownicza nie posiada pakietu socjalnego, jak w przypadku umowy o pracę.

Na co można liczyć zawierając umowę o pracę:

samodzielne określenie warunków, na jakich będzie się pracować (ilość godzin w tygodniu, dni tygodnia, zakres podejmowanych obowiązków);
możesz pracować do 12 godzin dziennie, są opłacalne standardową stawką, ustaloną w umowie;
wynagrodzenie powinno być ustalane ze zleceniodawcą, ale nie może być niższe niż minimalna stawka godzinowa;
dostajesz ubezpieczenie zdrowotne;
nie otrzymujesz zwolnienia chorobowego;
nie masz płatnego urlopu.

Umowa o dzieło

Jest to umowa zorientowana na wynik. Oznacza to, że otrzymasz wynagrodzenie dopiero po wykonaniu określonej pracy lub zlecenia. Co powinieneś wiedzieć:

nie otrzymujesz miesięcznego wynagrodzenia,
praca ma zazwyczaj charakter tymczasowy (jesteś zatrudniony na określony czas, a umowa przestaje obowiązywać po zakończeniu zlecenia);
nie jesteś objęty kodeksem pracy: nie masz ubezpieczenia, zwolnienia lekarskiego ani urlopu.

I pamiętaj: niezależnie od tego, jaką umowę zawierasz, zawsze masz prawo zażądać jej tłumaczenia na język, który rozumiesz (rosyjski, ukraiński lub angielski). Bądź ostrożny i pilnuj, co podpisujesz.

Opodatkowanie wynagrodzeń

podatek dochodowy (PIT) – od 18 do 32% w zależności od wysokości dochodu;
składki emerytalne – 9,76% od pracownika i tyle samo od pracodawcy;
składka chorobowa – 2,45%;
składka rentowa – 1,5%;
ubezpieczenie zdrowotne – 9%.

PIT – Personal Income Tax

Na koniec roku sporządzane są raporty, które omówimy poniżej.

PIT (Personal Income Tax) to podatek płacony przez każdego, kto osiąga dochody w Polsce, czyli jest to podatek dochodowy od osób fizycznych. Zgodnie z międzynarodowymi umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania, po 183. dniu pobytu za granicą osoba staje się zobowiązana do płacenia podatków w kraju faktycznego zamieszkania. Tak więc uchodźcy z Ukrainy, którzy przebywają w Polsce od 24 lutego i otrzymują polskie wynagrodzenie, podlegają opodatkowaniu PIT. PIT jest również znany jako zeznanie podatkowe, które należy złożyć w urzędzie skarbowym.

Zwróć uwagę, że nawet jeśli opuściłeś/(-aś) już Polskę, musisz zapłacić podatki od dochodu uzyskanego w ciągu roku. Termin złożenia zeznania podatkowego za 2023 rok upływa 2 maja 2024 roku.

Co to jest PIT-11 i PIT-37, i jaka jest między nimi różnica?

PIT-11 to dokument, który pracodawca zobowiązuje się wypełnić i przesłać swoim pracownikom i osobom, które były u niego zatrudnione do 28 lutego każdego roku (do urzędu skarbowego do 31 stycznia). Dokument ten zawiera informacje o dochodach pracownika, jego świadczeniach socjalnych, zaliczkach, wydatkach itp. Na podstawie tej deklaracji pracownik musi wypełnić PIT-37 i wysłać go do urzędu skarbowego w Polsce zgodnie z miejscem zamieszkania. Jeśli w 2023 r. pracowałeś w kilku firmach, każda z nich prześle Ci PIT-11.

Warto zaznaczyć, że utrata lub nieotrzymanie PIT-11 nie zwalnia Ciebie z obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Jeśli Twój pracodawca nie przesłał Ci PIT-11, możesz uzyskać dokument za pośrednictwem strony internetowej urzędu skarbowego, w zakładce “Konto Osobiste”. Więcej informacji można znaleźć na stronie https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/.

PIT-37 jest zeznaniem podatkowym, które należy złożyć w urzędzie skarbowym. Najprostszym sposobem jest skorzystanie z platformy Twój e-PIT. Na tej stronie należy podać swój PESEL lub zalogować się za pomocą PROFILU ZAUFANEGO. Twój e-PIT posiada już Twoje dane podatkowe i wypełniony PIT. Wystarczy tylko zatwierdzić dane lub wprowadzić ewentualne zmiany.

PIT-37 możesz również złożyć za pomocą programu komputerowego lub w formie papierowej w urzędzie skarbowym w miejscu zamieszkania. Należy jednak pamiętać, że w większości przypadków na wizytę w urzędzie skarbowym trzeba będzie umówić się w kolejce elektronicznej.

Ulgi oraz zwrot podatków

W Polsce istnieje szereg ulg, z których można skorzystać przy wypłacaniu podatków.

Wśród nich są takie, które wynikają z:

posiadania dzieci;
wydatków na Internet;
kosztów transportu związanych z dojazdem do pracy;
wydatków na cele charytatywne.

Jeśli pracodawca zapłacił większe składki na ubezpieczenie społeczne niż jest to wymagane, to część środków i naliczonych świadczeń zostanie zwrócona na rachunek bankowy wskazany w systemie. Ewentualny zwrot następuje w ciągu 45 dni od złożenia zeznania drogą elektroniczną lub nawet do 3 miesięcy w przypadku złożenia zeznania w formie papierowej.

Podczas obliczania podatków proponuje się przekazanie 1,5% kwoty na cele charytatywne. Fundację można wybrać samodzielnie lub z listy zamieszczonej na stronie internetowej; w przypadku odmowy przekazania darowizny, środki zostaną zwrócone na rachunek bankowy.

Należy pamiętać, że jeśli deklaracja PIT-37 nie zostanie złożona w terminie, system automatycznie uzna deklarację wygenerowaną na platformie Twój e-PIT za złożoną. Może się jednak okazać, że nie wszystkie świadczenia zostaną uwzględnione, a część środków może nie wpłynąć. PIT-37 w każdym przypadku należy złożyć w terminie. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować karą grzywny.

Czy muszę płacić podatki (składać PIT), za osoby, jeśli otrzymałem/(-am) status ochrony czasowej w Polsce (PESEL UKR)?

Tak. Wszyscy cudzoziemcy, którzy podejmowali pracę i osiągali dochody w Polsce w ubiegłym roku, muszą złożyć deklarację PIT.

Uwaga! Nawet jeśli wyjechałeś/(-aś) już z Polski, musisz złożyć PIT od dochodu uzyskanego w ubiegłym roku.

Założenie działalności gospodarczej w Polsce

Każdy obywatel Ukrainy, który legalnie przebywa w Polsce, może prowadzić działalność gospodarczą w Polsce. W tym celu należy zarejestrować się w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Można to zrobić na stronie https://www.biznes.gov.pl/pl lub w Urzędzie dzielnicy.

Kto może założyć firmę w Polsce?

Obywatel Ukrainy, który:

legalnie zamieszkuje w Polsce oraz
posiada numer PESEL,

może założyć działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatel Polski w dowolnej formie prawnej.

Oznacza to, że taka osoba może założyć jednoosobową działalność gospodarczą i zarejestrować ją w CEIDG, a także dowolną spółkę osobową lub kapitałową, w tym spółkę jawną i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, i zarejestrować ją w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o udzielaniu pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, określenie “obywatel Ukrainy” stosuje się również do małżonka obywatela Ukrainy nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego, o ile przybył on na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami zbrojnymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.

Formy organizacyjno-prawne

W Polsce można prowadzić działalność gospodarczą w różnych formach:

prywatnej działalności gospodarczej (zwanej również działalnością jednoosobową oraz przedsiębiorczością osoby fizycznej);
wspólna działalność gospodarcza;
spółka osobowa;
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Przedsiębiorczość prywatna, czyli działalność gospodarcza osoby fizycznej, jest najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej:

może być zarejestrowana online, rejestracja jest bezpłatna;
nie wymaga kapitału na start;
przedsiębiorca jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i może wybrać formę opodatkowania;
nie musi być płatnikiem VAT, jeśli osiąga przychody poniżej określonego poziomu i sprzedaje wyłącznie towary i usługi zwolnione z VAT;
w większości przypadków, przy przychodach nieprzekraczających 2 mln euro, wystarczy księgowość uproszczona;
przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem;
przedsiębiorca ma wyłączne prawo do reprezentowania swojej firmy.

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.) są bardziej złożonymi formami działalności gospodarczej. Proces zakładania spółki obejmuje znacznie większą liczbę formalności. Udziałowcy muszą podpisać umowę w określonej formie. Rejestracja spółki wiąże się z opłatą, a reprezentacja i obowiązki spółki zależą od jej rodzaju. Najczęściej będziesz musiał wpłacić kapitał zakładowy.

Sprawdź, czym różnią się formy prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Jakie są ograniczenia w wyborze formy organizacyjno-prawnej?

Ze wszystkimi wymagania dotyczącymi prowadzenia pewnej działalności gospodarczej można zapoznać się wybierając jej kod działalności, tzw. kod PKD. Można dowiedzieć się, jakie rodzaje działalności wymagają rejestracji w określonej formie prawnej, czy wymagają tej formy dla osób o określonych kompetencjach, czy też nie mają żadnych ograniczeń i są dostępne dla każdego segmentu społeczeństwa – wszystkie informacje dostępne są na stronie https://www.biznes.gov.pl/pl.Jeśli nie wiesz, czy wybrana przez Ciebie forma działalności podlega dodatkowym wymogom, sprawdź to w wyszukiwarce kodów PKD.

Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej

Co jest potrzebne do rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej w CEIDG
Jednoosobową działalność gospodarczą można założyć online lub osobiście w dowolnym Urzędzie dzielnicy.
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej jest BEZPŁATNA. Nie płaci się za złożenie wniosku o rejestrację firmy ani za uzyskanie wpisu do CEIDG.
Dodatkowo każdy przedsiębiorca zarejestrowany w CEIDG może korzystać z bezpłatnego Konta Przedsiębiorcy na portalu Biznes.gov.pl, dzięki któremu ma łatwy dostęp do danych swojej firmy.
Rejestracja firmy w CEIDG może potrwać do 30 dni. Ale zazwyczaj cały proces trwa około 7 dni.
Posiadając numer PESEL oraz Profil Zaufany, można zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą online.

Pierwszym krokiem, jaki należy wykonać, jest założenie konta przedsiębiorcy.
Dowiedz się jak założyć konto przedsiębiorcy na Biznes.gov.pl.
Wniosek online możesz podpisać za pomocą zaufanego podpisu kwalifikowanego. Profil Zaufany będzie również potrzebny do obsługi wpisu w rejestrze CEIDG online, np. do wprowadzenia w nim zmian.

Więcej informacji na:

Zarejestruj firmę online na Biznes.gov.pl.

Informator tworzy własnymi siłami grupa ponad 30 wolontariuszek i wolontariuszy. Jednak część działań musimy opłacić. Do tej pory wydatki ponosiliśmy z własnej kieszeni. Jeżeli chcesz wesprzeć rozwój informatora, przekaż darowiznę!